Robot NASA phát hiện "khối xây dựng sự sống" trên sao Hỏa
Thiết bị tự hành Perseverance tìm thấy các hợp chất hữu cơ chứa carbon trong một số loại đá bề mặt tại miệng hố Jezero trên hành tinh đỏ.
Thông tin được Cơ quan Hàng Không Vũ trụ Mỹ (NASA) cho biết trong một thông cáo báo chí vào tuần này. Đây là cột mốc quan trọng trong nỗ lực tìm kiếm dấu vết của sự sống cổ đại trên sao Hỏa. Hố va chạm Jezero được cho từng là một vùng châu thổ sông với hồ nước lớn cách đây hàng tỷ năm.
NASA lưu ý rằng việc phát hiện phân tử hữu cơ chứa carbon chưa thể coi là bằng chứng trực tiếp của sự sống. Nói đúng hơn, họ đã tìm thấy các "khối xây dựng sự sống" vì hợp chất hữu cơ có thể tạo ra bằng cả quá trình sinh học và phi sinh học. Cần có các nghiên cứu sâu hơn để xác định quá trình nào hình thành nên hợp chất tại Jezero.
Robot tự hành Perseverance trên sao Hỏa. Ảnh: NASA
Perseverance đã phát hiện các phân tử hữu cơ trong những hạt bụi trên đá không mài mòn, cũng như bên trong các tảng đá bị mài mòn từ khu vực có biệt danh là South Séítah - một vết nứt có nguồn gốc từ núi lửa tại miệng hố Jezero - bằng cách sử dụng máy quét laser và quang phổ SHERLOC.
Theo NASA, khu vực mà Perseverance thăm dò kể từ khi hạ cánh vào tháng 2/2021 rất có thể được hình thành bởi đá nóng chảy hay dung nham cổ đại, thứ đã tương tác nhiều lần với nước thông qua các vết nứt và tạo nên phân tử hữu cơ.
Cảnh quan tại miệng hố Jezero chụp bởi thiết bị Mastcam-Z của Perseverance. Video: NASA JPLraw
Robot thăm dò của NASA cũng đã khoan sâu vào lớp đá bề mặt South Séítah để kiểm tra chi tiết đặc điểm địa hóa của khu vực và nhận thấy nó chứa rất nhiều tinh thể olivin được bao bọc bởi khoáng chất pyroxene.
"Khi magma nguội đi, các tinh thể olivin kết tinh và lắng xuống, sau đó pyroxene hình thành xung quanh chúng", nhà địa chất Viện Công nghệ California (Caltech) giải thích.
Các khám phá mới gợi ý rằng đã có một lượng nước đáng kể, có thể là nước mặn, bên trong vết nứt South Séítah khi những tảng đá hình thành từ dung nham, và sự sống có khả năng tồn tại trong môi trường nước đó.
Đoàn Dương
Tỷ phú Nhật Bản trở về Trái Đất an toàn
Tỷ phú Yusaku Maezawa cùng phi hành đoàn hạ cánh xuống Kazakhstan sau khoảng 12 ngày trải nghiệm và ghi hình cuộc sống trên không gian.
Khoang tàu vũ trụ Soyuz MS-20 chở tỷ phú Yusaku Maezawa, trợ lý Yozo Hirano và phi hành gia Alexander Misurkin hạ cánh tại Kazakhstan hôm 20/12. Video: NASA TV
Tỷ phú Yusaku Maezawa - nhà sáng lập công ty bán lẻ thời trang trực tuyến ZOZO, trợ lý quay video Yozo Hirano cùng phi hành gia Alexander Misurkin của cơ quan vũ trụ Nga Roscosmos trở về Trái Đất bằng tàu vũ trụ Soyuz MS-20. Bộ ba hạ cánh xuống đồng cỏ phía đông nam thị trấn Dzhezkazgan, Kazakhstan, lúc 10h13 ngày 20/12 theo giờ Hà Nội (9h13 theo giờ địa phương).
Việc tiếp đất với sự hỗ trợ của dù đánh dấu sự kết thúc của chuyến lưu trú ngắn ngày đầu tiên của Nga trên Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) dành cho hai khách du lịch không gian với cùng một tàu vũ trụ. Những chuyến bay trước đó chỉ có một khách du lịch trong phi hành đoàn và bao gồm việc hoán đổi tàu Soyuz mới với một tàu khác đã ghép nối với trạm ISS vài tháng.
Misurkin, Maezawa và Hirano lên tới trạm ISS hôm 8/12, sau chuyến bay khoảng 6 tiếng khởi hành từ sân bay vũ trụ Baikonur, Kazakhstan. Từ trước khi cất cánh, Maezawa đã bắt đầu chia sẻ về hành trình của mình qua một loạt những video ngắn do Hirano quay và chỉnh sửa. Khi lên đến nơi, ông chia sẻ thêm 14 video khác về nhiều chủ đề, từ "thời trang vũ trụ" đến "ăn đồ ăn nhẹ trong môi trường không trọng lực".
Khi kết thúc chuyến du lịch, Maezawa, Hirano và Misurkin bước vào tàu Soyuz MS-20 và đóng cửa để bắt đầu chuẩn bị cho chuyến trở về. Con tàu tách khỏi module nghiên cứu Poisk của trạm ISS lúc 6h50 ngày 20/12. Đến 9h18, con tàu đốt cháy động cơ để hạ quỹ đạo, bắt đầu lao xuống Trái Đất.
Đội tiếp đón đợi sẵn gần điểm hạ cánh để gặp gỡ phi hành đoàn, giúp họ ra khỏi khoang hạ cánh của tàu Soyuz và thực hiện các kiểm tra y tế sơ bộ. Bộ ba được đưa tới thành phố Karaganda, Kazakhstan, bằng trực thăng, sau đó lên máy bay đến Star City, Nga, và Trung tâm Huấn luyện Phi hành gia Gagarin.
Yusaku Maezawa, Alexander Misurkin và Yozo Hirano (áo xanh, từ trái qua phải) cùng 7 phi hành gia (áo xám) trên trạm ISS. Ảnh: NASA
Hợp đồng bay của Maezawa và Hirano được đàm phán bởi Space Adventures, công ty duy nhất đến nay đưa khách hàng lên trạm ISS. Trước chuyến bay này, Space Adventures đã đưa 7 khách hàng lên trạm vũ trụ trong 8 chuyến bay (một hành khách đi hai lần).
Misurkin, Maezawa và Hirano cũng góp phần lập nên kỷ lục mới về số lượng người nhiều nhất ở ngoài không gian cùng lúc. Trong vài phút hôm 11/12, có tổng cộng 19 người ở ngoài Trái Đất gồm 3 người của phi hành đoàn tàu Soyuz MS-20, 7 người thuộc Đoàn thám hiểm 66 trên trạm ISS, 3 phi hành gia trên trạm vũ trụ Trung Quốc và 6 hành khách trên tàu New Shepard của công ty Blue Origin.
